Web scraping. Poradnik – dowiedz się wszystkiego o skanowaniu Internetu

Czy istnieje skuteczna technika wyodrębniania danych ze stron internetowych? Powtarzalne wpisywanie lub kopiowanie i wklejanie z powodzeniem zastępuje web scraping. Jest to proces wydobywania treści z serwisów online, chętnie przeprowadzany przez firmy, ale także indywidualnych użytkowników. Pozwala pobierać informacje dotyczące oferty konkurencji, porównywać ceny w celu znalezienia najtańszego produktu czy uzyskiwać dane na temat nowych projektów inwestycyjnych. Do czego jeszcze można wykorzystywać scraping? O tym w dzisiejszym artykule.

Co to jest web scraping?

To pozyskiwanie i ekstrakcja informacji ze stron internetowych w sposób ręczny lub automatyczny oraz przechowywanie ich w uporządkowanej formie. Pobrane dane często służą do bardziej zaawansowanych analiz rynku, celów badawczych lub działań marketingowych. Zwykle web scraping wykorzystuje wyspecjalizowane boty, które umożliwiają skalowanie całego procesu o rzędy wielkości. Popularną metodą jest również korzystanie ze specjalnych narzędzi online lub bibliotek programistycznych. Ogromna wiedza, jaka znajduje się w sieci, może stanowić szansę dla firm na uzyskanie przewagi konkurencyjnej w branży.

Web scraping oznacza analizę kodu źródłowego witryny w celu zidentyfikowania elementów zawierających pożądane dane. Pobrane informacje przechowywane są w ustrukturyzowanej formie, zrozumiałej dla programisty. Technika ta okazuje się niezwykle pomocna w różnorodnych dziedzinach biznesu, np. badanie rynku czy marketing. Scraping składa się z etapu zbierania i zapisywania informacji w plikach tekstowych lub utworzonej bazie danych.

Czy scraping stron jest legalny?

Sam proces scrapingu stron jest legalny, lecz muszą być tutaj spełnione pewne warunki. Nieprzestrzeganie ustalonych zasad prowadzi bowiem do poważnych konsekwencji prawnych. Przyjmuje się, że można swobodnie gromadzić wyłącznie takie informacje, które są publicznie dostępne oraz nie naruszają praw autorskich ani prywatności użytkowników. Należy również pamiętać o wytycznych RODO, które obowiązują w Unii Europejskiej. Jeżeli więc przetwarza się dane osobowe w ramach web scrapingu, konieczne jest ich anonimizowanie.

Legalność web scrapingu zależy od rodzaju gromadzonych informacji, sposobu ich wykorzystania (celu) oraz prawa obowiązującego w konkretnym kraju. Przed rozpoczęciem całego procesu warto więc skonsultować się z ekspertem specjalizującym się w ochronie baz danych osobowych, aby upewnić się, że wszelkie wymogi prawne zostały spełnione.

W kontekście scrapingu wyróżnia się także kilka zasad etycznych, które warto przestrzegać, aby technika ta przynosiła wiele korzyści. Należy zatem:

• uzyskać zgodę właściciela witryny na przeprowadzenie scrapingu,
• szanować politykę prywatności oraz warunki użytkowania ustalone przez daną stronę,
• przestrzegać praw autorskich oraz praw własności intelektualnej,
• stosować web scraping jedynie do celów legalnych,
• unikać przeciążania serwerów i wprowadzania sztucznego obciążenia na stronach internetowych,
• wykorzystywać pobrane dane zgodnie z odpowiednimi regulacjami, nie naruszając prywatności użytkowników.

Wśród tzw. dobrych praktyk, które zaleca się stosować podczas web scrapingu, znajduje się m.in. przestrzeganie zapisów z robots.txt. Jest to plik służący do komunikacji z robotami indeksującymi, który informuje, jakie elementy witryny nie powinny być przetwarzane i skanowane. Warto także zapoznać się z warunkami użytkowania serwisu lub usługi oraz korzystać z API (Interfejs Programowania Aplikacji) do pobierania danych, jeżeli konkretna strona ją udostępnia.

Pobrane informacje można legalnie wykorzystywać bez naruszania praw autorskich w ramach prawa do cytatu, na własny użytek publiczny, a także w celach dydaktycznych i naukowych. Jak już wspomniano, należy jednak pamiętać o zachowaniu zgodności z rozporządzeniem o ochronie danych UE (RODO). Dotyczy to zwłaszcza informacji, które ułatwiają identyfikację osoby: imię i nazwisko, e-mail, numer telefonu, adres, nazwa użytkownika, adres IP, numer karty kredytowej i debetowej oraz dane medyczne lub biometryczne.

Co to znaczy scraping?

Pozyskiwanie informacji na temat produktów lub usług oferowanych przez konkurencję

Web scraping to technika, która umożliwia zautomatyzowane lub manualne pobieranie informacji o ofercie konkurencji. W ten sposób firmy na bieżąco analizują produkty lub usługi innych marek, śledzą opinie klientów, pozyskują opisy kategorii itp. Dzięki scrapingowi marketerzy mogą na czas zareagować na zmiany rynkowe i dostosować strategię promocji do aktualnych potrzeb.

Porównywanie cen konkurencji

Wykorzystując web scraping, można szybko i dokładnie przeanalizować ceny w konkurencyjnych witrynach. Dzięki temu firmy mają szansę w porę zmodyfikować swoją strategię sprzedaży oraz lepiej zrozumieć potrzeby klientów. Proces gromadzenia informacji obejmuje zarówno aktualne, jak i historyczne ceny z różnych stron internetowych. Dane mogą zostać z powodzeniem wykorzystane do głębszej analizy rynkowej.

Analizowanie zachowań konsumentów w sieci

Web scraping służy również do monitorowania trendów i preferencji wśród przedstawicieli grupy docelowej oraz analizowania opinii klientów. To z kolei przekłada się na bardziej skuteczną identyfikację ewentualnych problemów z jakością obsługi czy pozycją w asortymencie. Przedsiębiorca może zareagować na daną sytuację z dużym wyprzedzeniem.

Jakie są zalety web scrapingu?

Przede wszystkim szybkość i efektywność automatycznego procesu zbierania dużej ilości danych z różnych stron internetowych. Ręczny web scraping zajmował zbyt dużo czasu i wymagał sporej dozy cierpliwości. Obecnie specjaliści mogą w łatwy sposób uzyskać dostęp do informacji, które są szczególnie przydatne dla firm, marketerów czy osób prowadzących badania rynkowe i analizy biznesowe. Zdobyta wiedza pomaga podjąć ważne i strategiczne decyzje w obrębie przedsiębiorstwa.

Kolejną zaletą web scrapingu jest wszechstronność zastosowań. W branży e-commerce doskonale nadaje się do monitorowania dostępności produktów, analizowania zachowań konsumentów oraz porównywania cen. Natomiast w marketingu sprawdzi się do śledzenia trendów rynkowych i cen u konkurencji. Zapewnia możliwość dostosowania oferty danego przedsiębiorstwa oraz zaplanowania strategii sprzedaży.

Web scraping jest wartościowym narzędziem także ze względu na łatwość w zrozumieniu zasad działania. Choć wymaga wiedzy z zakresu programowania i obsługi sieci, jest stosunkowo prosta do implementacji. Dzięki temu mogą z niej korzystać nawet małe firmy, indywidualni użytkownicy czy osoby bez doświadczenia.

Ważną zaletą scrapingu jest legalność, o ile przestrzega się obowiązujących zasad, w tym etycznych. Jeżeli proces przeprowadzany jest odpowiedzialnie, a więc z szacunkiem do praw autorskich i prywatności internautów, nie ma podstaw do stwierdzenia niezgodności z prawem.

Na uwagę zasługuje również elastyczność narzędzia, jakim jest web scraping. Umożliwia zarówno pobieranie danych z jednej strony internetowej, jak i pozyskiwanie informacji z wielu witryn jednocześnie. Najważniejsze, aby cały proces został przeprowadzony poprawnie i z zachowaniem zasad etycznych. Dlatego w tej kwestii warto zaufać wykwalifikowanym specjalistom.

Jakie są wady web scrapingu?

Zdarzają się sytuacje, w których pobranie danych z wielu stron internetowych, wymaga spersonalizowanych narzędzi. Jednak samodzielne stworzenie bota lub znalezienie gotowego sposobu na web scraping nierzadko przekracza wiedzę i możliwości użytkownika. Konieczna jest wówczas współpraca z wyspecjalizowanymi programistami.

Boty, które zbierają informacje z witryn, muszą być monitorowane i kontrolowane pod kątem poprawności pozyskiwanych danych. Niekiedy trafiają one na struktury, których nie potrafią właściwie obsłużyć, co sprawia, że scraping może trwać wiele tygodni, a nawet miesięcy.

Kolejną wadą web scrapingu jest fakt, że niektóre strony internetowe starają się blokować podejrzane działania, uniemożliwiając pobranie danych. Choć istnieją programy i serwery pośredniczące w procesie pozyskiwania informacji, które mają na celu ominąć zabezpieczenia, ich użycie wzbudza etyczne wątpliwości. Warto również pamiętać, że złamanie obowiązujących zasad podczas korzystania z serwisów online prowadzi do poważnych konsekwencji prawnych.

Specjaliści zwracają uwagę, że web scraping niesie za sobą ryzyko pobrania niedokładnych, nieaktualnych lub niekompletnych danych. Może także powodować wysokie zużycie zasobów, które obciąża serwery i w niektórych przypadkach prowadzi do blokad.

Narzędzia stosowane w web scrapingu

Biblioteki i programowanie

Do web scrapingu często wykorzystuje się język programowania Python, a także inne zawierające funkcję parsowania HTML. Pozwalają bowiem w pełni wykorzystać potencjał bibliotek ułatwiających przeprowadzenie całego procesu, np. BeautifulSoup i Scrapy. Część specjalistów pobiera dane z konkretnej witryny lub API oraz wykorzystuje protokół HTML.

Arkusze Google

Jednym z najprostszych sposobów pobrania danych z sieci jest scraping za pomocą Google Sheets. Wbudowane funkcje IMPORTXML lub IMPORTHTML umożliwiają gromadzenie informacji i przechowywanie ich w przygotowanym arkuszu kalkulacyjnym. Z tego rozwiązania najczęściej korzystają osoby bez doświadczenia w dziedzinie programowania.
W tym przypadku web scraping oznacza wykorzystanie formuł Google Sheets do wprowadzenia adresu URL strony, z której zostaną pobrane dane. W kolejnym kroku definiuje się ścieżki XPath lub HTML do konkretnych elementów tej witryny. Należy jednak pamiętać, że można wykonać maksymalnie 50 operacji importu na jeden arkusz kalkulacyjny.

Apify

To platforma, która służy do automatyzacji pracy w Internecie oraz uruchamiania skryptów do pobierania danych z różnych witryn. Obsługa narzędzia nie wymaga specjalistycznej wiedzy programistycznej. W dodatku Apify zapewnia dostęp do wielu przydatnych funkcji, takich jak: przeglądanie stron www, wyszukiwanie informacji czy interakcja z niektórymi elementami serwisu. Umożliwia także regularne aktualizacje danych, co ma szczególne znaczenie przy monitorowaniu wciąż zmieniających się treści.

Bright Data

Kolejne narzędzie oferujące gotowe rozwiązania oraz możliwość rozbudowy. Umożliwia automatyczne pobieranie danych i spersonalizowany przepływ informacji. Cały proces sterowany jest za pomocą jednego pulpitu nawigacyjnego, który działa niezależnie od skali kolekcji. Użytkownik może mieć pewność, że zdobyta wiedza jest wiarygodna i dostosowana do indywidualnych potrzeb firmy. Obejmuje aktualne trendy oraz dane dotyczące konkurencji, rynku czy pochodzące z social mediów.

Sequentum

Jest to zaawansowane oprogramowanie służące do pozyskiwania danych z różnych stron internetowych. Dzięki przyjaznemu interfejsowi oraz szerokiej funkcjonalności stanowi doskonały wybór zarówno dla mniej doświadczonych użytkowników, jak i zaawansowanych programistów. Umożliwia automatyzację procesów ekstrakcji informacji oraz zawiera dedykowany interfejs API.

Scrapestack

Kolejne narzędzie wykorzystywane do web scrapingu to w zasadzie usługa API, która pozwala pobierać dane z dowolnej strony internetowej oraz ogromnej puli adresów IP. Scrapestack służy do analizy konkurencji, monitorowania cen, śledzenia zachowań użytkowników w sieci itp. Działa w czasie rzeczywistym oraz cechuje się skalowalnością. Usługę można łatwo zintegrować z już istniejącymi systemami i aplikacjami.

Chrome Devtools

Jest to zbiór narzędzi wbudowanych w przeglądarkę Google Chrome i przeznaczonych do analizy i modyfikacji struktur CSS oraz HTML. Służy również do śledzenia wydajności stron internetowych oraz bieżącego weryfikowania zmian zachodzących w witrynie. Scrapingu za pomocą Chrome Devtools polega na otwarciu narzędzi deweloperskich w przeglądarce, przejściu do zakładki „Elements”, a następnie wskazaniu i skopiowaniu interesujących elementów, które posłużą do ekstrakcji danych.

Web scrapers a web crawlers – różnice

Indeksowanie stron internetowych jest procesem automatycznym i ciągłym. Ma na celu znalezienie aktualnych i wiarygodnych treści. Przeprowadzane jest przez roboty sieciowe – web crawlers – które weryfikują zmiany wprowadzane w witrynach. Do ich zadań należy również sprawdzanie kodu źródłowego serwisu, gromadzenie informacji przydatnych dla użytkowników oraz badanie ogólnego contentu, a więc tekstów, zdjęć, opisów itp.

Dane znajdujące na zaindeksowanych stronach internetowych mogą zostać odszukane przez boty, a to oznacza, że dostęp do nich posiada każdy internauta. Jest to szansa dla firm na dotarcie do informacji na temat konkurencji (porównywanie cen, strategia sprzedaży, prowadzone działania promocyjne itp.). Pobieraniem i gromadzeniem danych z różnych witryn zajmują się boty zwane web scrapers. Przed rozpoczęciem działań mają już gotową listę adresów URL, z których zostaną pozyskane informacje. Przygotowana została ręcznie lub właśnie z pomocą web crawlera.

Jak wykorzystać web scraping w kampanii SEO?

Narzędzia do scrapingu można zastosować jako wsparcie w prowadzeniu działań optymalizacyjnych na pozycjonowanej stronie internetowej. Usprawniają audyt witryny, ponieważ skanują i zapisują w bazie danych najważniejsze dane dotyczące technicznych aspektów serwisu. Specjaliści SEO mogą wykorzystać te informacje do spełnienia wymogów stawianych przez Google.

Techniki web scrapingu służą także do weryfikacji spójności językowej w przypadku stron, które posiadają kilka wersji językowych. Na podstawie zebranych informacji narzędzie może sprawdzić ewentualne błędy w atrybutach i tagach HTML lub w samej treści. Dane zbierane przez specjalistę pozwalają także odkrywać nowe możliwości linkowania wewnętrznego w obrębie witryny oraz tworzyć wytyczne do tekstów na podstawie analizy konkurencji w TOP10.

Jak strony internetowe zabezpieczają się przed web scrapingiem?

Niektóre witryny stosują pewne mechanizmy, które mają ochronić je przed scrapingiem. W celu wykrycia i zablokowania automatycznych skryptów używają CAPTCHA (Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart) – metody zabezpieczającej przed spamem oraz powstrzymującej boty przed wprowadzeniem jakichkolwiek informacji do serwisu.

Strony internetowe stosują także pliki robots.txt wskazujące, które obszary mogą być indeksowane przez roboty. W oparciu o nagłówka User-Agent blokują również dostęp nieznanych lub podejrzanych botów.

Specjaliści polecają wdrożenie tzw. rate limiting, które ogranicza liczbę żądań z jednego adresu IP w określonym czasie. Okazuje się także, że tradycyjne techniki web scrapingu utrudnia dynamiczne generowanie treści za pomocą JavaScript.

Podsumowanie

Web scraping jest popularnym narzędziem służącym do pobierania danych z wielu stron internetowych. Choć jego wykorzystanie wiąże się z pewnym ryzykiem – pod kątem prawnym i etycznym, prawidłowe zastosowanie, zgodne z obowiązującymi zasadami, może przynieść liczne korzyści. Firmy zyskują dostęp do cennych informacji na temat konkurencji, dzięki czemu mogą w porę dostosować metody sprzedaży lub promocji do najlepszych technik. Wdrażając dobre praktyki scrapingu, użytkownik może wykorzystać cały potencjał narzędzi, pozostając w zgodzie ze standardami branżowymi.