Młodzieżowe Słowo Roku rel i jego powiązanie ze światem IT

Czym są trendy językowe i jaka jest ich charakterystyka

Pojęcie trend w słowniku PWN określone zostało jako „istniejący w danym momencie kierunek rozwoju w jakiejś dziedzinie”, co w przypadku trendów językowych określić możemy jako ewoluujące, czasowe zmiany w sposobie używania języka przez człowieka. Charakteryzuje się on tym, że jest chwilowy, często wynika z wpływu czynników takich jak zmiany społeczne, technologiczne, kulturowe czy ekonomiczne. Zjawisko to dotyczyć może różnych aspektów języka. Zmiany mogą być widoczne w słownictwie, gramatyce, stylu czy nawet w sposobie komunikacji. Co ciekawe, trendy językowe są dynamiczne i różnią się w zależności od regionu, grupy społecznej czy kontekstu komunikacji. Niektóre z nich mogą stać się stałym elementem języka, podczas gdy inne szybko przemijają.

Najważniejsze charakterystyki trendów językowych to:

• Szybka zmienność – trendy równie szybko jak się pojawiają, tak szybko mogą zniknąć, co może być uzależnione od aktualnych wydarzeń społecznych, kulturowych czy politycznych.
• Wpływ mediów społecznościowych – nowe słowa mogą szybko stawać się popularne i rozprzestrzeniać się poprzez platformy internetowe.
• Adaptacja nowych technologii – rozwój technologii ma wpływ na to, jak się komunikujemy, a nowe technologie to nowe słowa, nowe skróty i nowe trendy w codziennym języku.
• Globalizacja – w związku z globalizacją, języki coraz bardziej się przenikają, przez co zwroty z jednego języka bywają przejmowane przez inny.
• Zmiany kulturowe – kultura ma duży wpływ na kształtowanie się języka i trendów z nim związanych.
• Kreatywność – ludzie często tworzą neologizmy, za pomocą których wyrażają swoje myśli.
• Wpływ młodzieży – młodzież często odgrywa istotną rolę w kreowaniu trendów językowych, ponieważ jest otwarta na eksperymenty i nowości.

Młodzieżowe Słowo Roku 2023 – znaczenie słowa rel wśród młodzieży

Słowo „rel” dzięki 19 tys. głosów zostało wybrane „Młodzieżowym Słowem Roku 2023”. Wyraz jest skróconym wariantem angielskiego relatable, czyli możliwy do powiązania z tematem. Wykorzystywane jest głównie do wyrażenia aprobaty z przedmówcą.

Rel funkcjonuje jako samodzielny skrót już od kilku lat, ale dopiero w ostatnim czasie przeniósł się do rzeczywistości offline. Wcześniej używany był głównie w komunikacji elektronicznej. Jak zaobserwowali językoznawcy, zauważyć można powstanie, opartych na tym wyrażeniu konstrukcji czasownikowych (relować), rzeczownikowych (reluję) czy przymiotnikowych (megarel).

Rel jako atrybut w świecie IT i SEO

Osoby siedzące w IT, w szczególności SEO-wcy, czy web developerzy, słowo rel kojarzyć mogą z atrybutem występującym w kodzie HTML. W przeciwieństwie do Młodzieżowego Słowa Roku, informatyczne rel wywodzi się z angielskiego słowa relationship i pełni istotną rolę w budowaniu struktur i relacji pomiędzy różnymi elementami strony internetowej.

Atrybut rel używany jest głównie w tagach <a>, <link>, <area> oraz <form>, przy czym w tych dwóch ostatnich jego użyteczność jest marginalna. Z racji możliwości wykorzystania go w tak szerokim zakresie jego znaczenie zmienia wraz z kontekstem wykorzystania.

Atrybut rel w elemencie <link>

Element <link> określa relację pomiędzy bieżącym dokumentem a zewnętrznym zasobem z nim powiązanym. Najczęściej spotykany jest do tworzenia połączeń na linii strona -> arkusz styli.

<link href=”/style.css” rel=”stylesheet” />

Z powodzeniem wykorzystywany jest również do definiowania ikon witryny (favicon).

<link rel=”icon” href=”favicon.ico” />.

Innymi ważnymi wartościami, jakie może przyjąć rel w elemencie <link>, są:

• Preload – używany do załadowania wskazanego zasobu wcześniej niż zwykle (z reguły wcześniej niż faktycznie zostanie wykorzystany na stronie). Pełni funkcję optymalizacyjną pozwalającą przyśpieszyć ładowanie strony.

<link rel=”preload” href=”script.js” as=”script”>

• Cannonical – wskazuje, że linkowany dokument jest kanoniczą wersją bieżącego dokumentu, co ma znaczenie w kontekście indeksowania stron.

<link rel=”canonical” href=”https://example.com/page1″>

• Next/prev – używane w elementach paginacji strony informuje o kolejnych (lub poprzednich) stronach.

<link rel=”next” href=”page2.html”>
<link rel=”prev” href=”page1.html”>

Rel w elemencie <a>

Atrybut rel umieszczony w tagach linków <a> używany jest do określenia relacji pomiędzy bieżącym dokumentem a połączonym za pomocą danego linku zasobem.

Najczęściej spotykanymi wartościami rel w kontekście do linków są:

• Nofollow – znany inaczej jako „nie podążaj” – wskazuje robotom indeksującym, że nie powinny śledzić linku podczas indeksowania strony. Przeciwstawnym, a zarazem domyślnym atrybutem jest dofollow, które zezwala na śledzenie linku i przekazywanie tzw. link juice. Dofollow ze względu na swój domyślny charakter w linkach, z reguły nie jest dodatkowo uwzględniany podczas kodowania.

<a href=”https://example.com”>Link dofollow</a>
<a href=”https://example.com” rel=”nofollow”>Link nofollow</a>

• Noopener – stosowany głównie w linkach otwierających nowe okna (target=”_blank”). Zapobiega dostępowi nowego okna do window.opener, co zabezpiecza przed potencjalnymi atakami.

<a href=”https://example.com” target=”_blank” rel=”noopener”>Otwórz w nowym oknie</a>

• Noreferrer – stosowany w parze z noopener. Uniemożliwia przeglądarce przekazywanie informacji o źródle do połączonego zasobu.

<a href=”https://example.com” target=”_blank” rel=”noreferrer”>Otwórz w nowym oknie</a>
<a href=”https://example.com” target=”_blank” rel=”noopener noreferrer”>Otwórz w nowym oknie</a>

Rel w elemencie <area>

Standardy HTML co prawda nie definiują domyślnie atrybutu REL w elemencie <area>, jednakże warto zaznaczyć, że atrybut ten często stosowany jest w połączeniu z mapami obrazów i pełni rolę atrybutu rozszerzonego.

Przykład zastosowania takiego atrybutu przedstawia poniższy kod. Warto zaznaczyć, że rel w tym konkretnym przykładzie wskazuje, że link na mapie kieruje do zewnętrznego zasobu, a samo stosowanie takich rozwiązań nie jest powszechnie stosowane.

<map name=”map1″>
<area shape=”rect” coords=”34,44,270,350″ href=”example.html” alt=”Przykład” rel=”external”>
</map>

Trendy językowe a IT

Porównanie słowa rel, które z powodzeniem można powiązać w kontekście Młodzieżowego Słowa Roku oraz IT/SEO z pierwszego punktu widzenia, może być bardzo ciężkie. Jednak mimo odmiennej genezy ich powstania (rel jako relatable oraz rel jako relationship) można uznać, że oba wyrażenia są w jakiś sposób zbieżne. Oba odpowiadają za relacje: jedno za relację międzyludzką („zgadzam się z Tobą”, „czuję tak samo”, „potwierdzam”), drugie natomiast za relacje pomiędzy elementami a składowymi strony internetowej.

Trudno jednak dopatrywać się, aby trendy językowe miały większe znaczenie w kontekście IT czy samego SEO. Rel jako Młodzieżowe Słowo Roku wybrane zostało w 2023 roku decyzją 19 tysięcy głosów (przy oddanych około 140 tysiącach). Znane jest głównie wśród młodzieży, a świadomość o jego istnieniu wśród szerszego grona ludzi pojawiła się dopiero po ogłoszeniu wyników konkursu i publikacji ich w mediach ogólnokrajowych. Tak samo było z poprzednimi laureatami – słowami essa czy śpiulkolot.

Trendy językowe mają to do siebie, że popularność danego słowa równie szybko jak się pojawiła, tak szybko może zniknąć. Młodzieżowe Słowo Roku to konkurs organizowany od 2016 roku i mimo że łatwo można w Internecie znaleźć słowa znajdujące się na podium, równie łatwo można zorientować się, że mimo iż większość jest w jakiś sposób nam znana, to jednak nie jest używana na co dzień.

Jak będzie z rel? Czy tak samo jak xD przyjmie się w kanonie słów na dłużej i wypłynie na szersze wody niż tylko w slangu młodzieżowym? Czas pokaże, czy jest to na tyle sztos wyrażenie posiadające prestiż, czy jednak jest to jednoroczny zwyklak, który jednak nie oddaje i ludziom go używającym bliżej do odklejki niż do sigmy, a za rok znajdzie się bardziej masna alternatywka.

Długa kariera słowa rel

Dla porównania – w świecie IT wyrażenie rel istnieje już od 1999 roku, kiedy to W3C (organizacja odpowiadająca za standaryzację i rozwijanie technologii World Wide Web) opublikowała wytyczne HTML 4.01, a w nich uwzględnione zostało rozszerzone zastosowanie tego elementu. Atrybut ten pojawił się właśnie w kontekście określania relacji pomiędzy bieżącym dokumentem a dokumentem, do którego prowadzi link <a> (początkowo dotyczyło to głównie relacji next, prev oraz contents) oraz do określania relacji między bieżącym dokumentem a zasobem <link>.

Jak widać – informatycy poznali rel dużo wcześniej i wcale nie są z nich takie bambiki, jak mogłoby się to wydawać na pierwszy rzut oka 😊