Reklama towarzyszy nam od wielu lat, przybierając najróżniejsze formy, od tradycyjnej do internetowej. Może nią być krótki i krzykliwy spot telewizyjny, wielkoformatowy baner czy plakat na przystanku, ale to nie wszystko. Reklama to także wszelka działalność marketingowa mająca miejsce w internecie. Są nią banery przypominające nam o butach, które przed chwilą przeglądaliśmy na jednej ze stron, czy posty na Instagramie promujące określony produkt czy markę. Jednakże reklama nie zawsze musi się wiązać z zachętą odbiorcy do zakupu. Specyficznym jej typem jest reklama społeczna, która zazwyczaj nie skupia się na materialnych zyskach z kampanii, a jej głównym celem jest wywarcie określonego wpływu na społeczeństwie.
W reklamie społecznej głównym elementem jest istotny, ze społecznego punktu widzenia, problem. Jej celem może być promocja konkretnych wartości, postaw czy zachowań lub zwrócenie uwagi społeczeństwa na problem, który do tej pory nie został rozwiązany. Tak więc z jednej strony reklama społeczna może poruszać szeroki temat pomocy na przykład osobom starszym czy niepełnosprawnym, a z drugiej, wskazywać na szkodliwość działań, takich jak chociażby palenie papierosów czy śmiecenie. Tematyka kampanii tego typu ma za zadanie poruszyć odbiorcę, wywołać pewnego rodzaju refleksję oraz zmotywować do działania.
Kiedy rozumiemy już, czym konkretnie jest reklama społeczna, dziwić nas może fakt, że używamy w jej kontekście słowa, które odnosi się przede wszystkim do działań komercyjnych. Jednakże przyglądając się jej bliżej, możemy zauważyć wiele podobieństw. Przede wszystkim zarówno reklama społeczna, jak i komercyjna są przekazem transmitowanym przez środki masowego przekazu. Ich zadaniem jest dotarcie do określonej grupy odbiorców, przekazanie informacji i wywarcie określonego wpływu. Z kolei to, co je różni, to cel, który mają osiągnąć.
Celem reklamy komercyjnej jest spopularyzowanie konkretnego produktu bądź usługi i osiągnięcie zysku finansowego. Zadaniem komunikatu społecznego jest natomiast zysk w rozumieniu ideowym, wpływ na postawy i zachowania ogółu społeczeństwa. W kwestii różnic między reklamą społeczną a komercyjną warto wspomnieć o budżecie. W przypadku kampanii mającej za zadanie zwiększyć popularność produktu bądź usługi koszty jej wyprodukowania zazwyczaj nie mają większego znaczenia. Wiadomym celem reklamy komercyjnej jest zysk finansowy, stąd też firmy decydujące się na taki krok nie liczą każdej złotówki. Kampanie społeczne z reguły poruszają ważniejsze tematy niż ich komercyjne odpowiedniki, aczkolwiek budżet, którym dysponują ich twórcy, zazwyczaj jest o wiele mniejszy. Ostateczny cel reklamy nie jest związany z zarobkiem, ewentualnie może nim być zysk finansowy związany z przekazaniem datku bądź jednego procenta podatku.
Reklamy społeczne mogą być naprawdę różne. Niektóre z nich wzruszają i wzywają do działania. Inne szokują i wywołują różnorodne reakcje. To, co je łączy, to tematyka, która pobudza odbiorcę do refleksji. Poniżej przedstawiam kilka najciekawszych przykładów.
Od niedawna Państwowa Komisja ds. Pedofilii prowadzi kampanię dotyczącą przemocy seksualnej wobec dzieci. Zarówno w miastach, jak i mniejszych miejscowościach zauważyć można uliczne banery z hasztagiem RozmawiajReaguj. Kampania przypomina, jak ważna jest komunikacja w relacji rodzic-dziecko, i przestrzega, że każda dorosła osoba ma obowiązek reagowania na komunikaty ze strony dziecka, które wskazują na to, iż mogło mu się przytrafić coś złego. Kampania skupia się na czterech filarach: rozmawiaj, słuchaj, uwierz i reaguj. Więcej o niej można przeczytać na oficjalnej stronie komisji: https://pkdp.gov.pl/nie-wybaczysz-sobie/.
Fundacja Avalon stoi za kampanią o tytule „Nic co ludzkie nie jest nam obce”. Jej bohaterowie przypominają, że ich niepełnosprawność to tylko jedna część ich życia, a oprócz niej, tak jak każdy, mają pracę, pasję i obowiązki. Na stronie fundacji czytamy, że „codzienność dotyczy wszystkich, bez względu na poziom sprawności” i każdy ma prawo do życia na własnych zasadach. Kampania przełamuje dotychczasowe bariery, mity jakoby życie osób z niepełnosprawnością polegało tylko na zbiórkach i rehabilitacji, gdy w rzeczywistości jest to jedynie pewna jego część. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj: https://www.fundacjaavalon.pl/nic-co-ludzkie/.
Fundacja Rak’n’Roll od lat zajmuje się w Polsce szerzeniem świadomości na temat raka piersi i profilaktyki z nim związanej. Na swoim koncie ma wiele ciekawych kampanii. Jedną z nich jest spot, którą swoją premierę miał w 2022 roku. Na nagraniu śledzimy losy warszawskiej syrenki, która bierze wolne od swojej pracy i przemaszerowując całe miasto, udaje się do lekarza w celu zbadania swoich piersi. Całość kampanii utrzymana jest w lekko zabawnej formie – wszystko po to, aby przekazać to, co ważne, w najprostszy sposób – każda kobieta potrzebuje dnia na U, dnia na USG. Fundacja stoi również za inną, głośną kampanią. „Zbieramy na cycki, nowe fryzury i dragi” to hasło przewodnie, dzięki któremu organizacja zyskała ogromną popularność. Kampania charakteryzowała się bezpośredniością i brakiem wstydu w kontekście mówienia o chorobie. Tym sposobem zachęcała do przekazania 1% podatku na rzecz kobiet chorych na raka piersi.
Inną, głośną kampanią społeczną jest kampania o tytule „Przemoc zaraża” Stowarzyszenia OPTA. Jej tematem przewodnim jest przemoc psychiczna, której doświadczyć może każdy z nas na różnym etapie życia. Kampania przestrzega przed zachowaniami mającymi charakter znęcania się, szantażu czy nękania. Jednocześnie przypomina, że wszelkie doświadczenia, którymi zostaliśmy obarczeni w dzieciństwie, mają swoje odbicie w dorosłym życiu, dlatego tak ważne jest, aby być uważnym na to, jak zwracają się do nas nasi bliscy, ale również na to, jak my zwracamy się do innych ludzi. Stowarzyszenie za swój cel obiera ograniczenie szerzenia się zjawiska, które nazwali „dziedziczeniem przemocy”. Więcej o kampanii można przeczytać na oficjalnej stronie: https://www.opta.org.pl/projekty/kampania-przemoc-zaraza-ii/przemoc-zaraza-1
Jak widać, reklamy społeczne mogą znacząco się od siebie różnić. Niektóre kampanie cechują się zabawą konwencją, inne stawiają na dosadny przekaz w klasycznej formie. Jednak każda z nich jest równie potrzebna. Reklamy te starają się przypominać społeczeństwu o tym, co ważne, akcentując takie wartości, jak między innymi solidarność czy pomoc innym. Jednocześnie zmuszają odbiorców do chwili refleksji i rozpoczynają dyskusję na naprawdę istotne tematy.
Chcesz wykorzystać Google Ads lub Facebook Ads w swojej kampanii reklamowej? Zgłoś się do nas – wypełnij formularz kontaktowy.
Dodatkowo otrzymasz bezpłatnie dostęp do kursów z marketingu internetowego.